De Wereld Veranderen

We verlangen allemaal naar een rechtvaardige en correcte samenleving waar de geboden van God worden gerespecteerd en waar alle mensen het goede doen. Ik denk dat daar niets verkeerds mee is, het ligt in de lijn van God’s plan. Maar de vraag is hoe veranderen we de huidige wereld naar deze ideale wereld.

  

Er zijn vele Christenen die denken dat dit moet gebeuren door een regering aan de macht te brengen die wetten zal uitvaardigen die de samenleving zal veranderen naar een volgens hen rechtvaardige maatschappij. Maar is dit juist? Zal dit werken? Is dit al eerder uitgeprobeerd en, nog belangrijker, wat zegt de Bijbel hierover?

Vooreerst dienen we te verstaan dat de Bijbel een duidelijk onderscheid maakt tussen “de wereld” en “de gemeente”, of wat 1Kor.5:12-13 noemt “hen die binnen zijn” en “hen die buiten zijn”. Jezus zei “Zij zijn niet uit de wereld, gelijk Ik niet uit de wereld ben.”Joh. 17:16).

De wereld en de gemeente zijn twee aparte dingen. Dat klinkt nogal logisch, maar wat betekent dat? Dat betekent dat er geen “Christelijke wereld” bestaat. Beide werelden zijn onderling exclusief. Christenen kunnen niet werelds zijn en de wereld kan niet Christelijk zijn (alhoewel beide het proberen). Ik ben er zeker van dat je daarmee instemt. Maar er is een probleem. Als je geen Christelijke wereld kan hebben, dan ook geen Christelijke natie. Naties zijn, per definitie, deel van de wereld en zijn systeem, en de twee kunnen nooit hetzelfde zijn.

Ik ontken niet dat er naties zijn, of zijn geweest, die een overheersend Christelijke ethiek, moraliteit of waardesysteem aanhangen. Maar dit maakt de natie niet Christelijk. Om als natie Christelijk te zijn in de ware betekenis van het woord moet de natie, zijn regering en het gehele volk wedergeboren Christenen zijn (op zijn minst toch de overgrote meerderheid), dienen zijn wetten de Bijbel te reflecteren (niet enkel de 10 Geboden) en zijn regeerders dienen tevens de leiders van de gemeente te zijn.  Het is duidelijk dat dit nooit is voorgevallen, tenzij enkele mislukte pogingen daartoe.

Dit ideaal is het dichtste benaderd geweest door de natie Israël toen God Zelf een theocratie vestigde – een natie onder de heerschappij van God. In Israël bestond er geen scheiding tussen godsdienst en staat. De burgerlijke overheid en het geestelijke leiderschap waren hetzelfde en er was maar één wet – Gods wet. Het probleem was dat dit niet werkte. Niet omdat God faalde of omdat Zijn plan mislukte, maar omdat het volk van Israël zondigde en voortdurend rebelleerde tegen God en Zijn inzettingen.

En daar ligt de knoop. Zolang het hart van de mens weerbarstig blijft kan hij zich nooit aan de wet van God houden. Dit is niet het gevolg van de Wet, maar is inherent aan de boosheid van het hart van de mens. Daarom zal de poging om met wetten een Christelijke samenleving op te bouwen een oefening in het ijle zijn, want wetten veranderen de boosheid van het hart niet.

Johannes Calvijn droomde van zo’n utopische samenleving en probeerde deze te bouwen in het Genève van de 16de eeuw. 25 jaar lang regeerde hij over de stadstaat met ijzeren vuist. Meedogenloos schakelde hij elke oppositie uit en vaardige wetten uit om alles en iedereen die het met zijn visie van goddelijkheid niet eens was, te verbieden. De wetten werden steeds maar strenger en draconisch. Velen werden terechtgesteld voor inbreuken aan de wet en voor ketterij. Deze executies waren zo gruwelijk en macaber dat er onder beschaafde mensen niet kan over gesproken worden [1]. Een eredienst overslaan, je kind een naam geven welke niet in het Oud Testament voorkomt, elke vorm van vreugde en vrolijkheid en duizend andere dingen werden met gevangenschap gestraft. Bekentenissen werden uitgelokt door marteling, gelijkaardig aan deze van de inquisitie. Wat men at, wat men aantrok (inclusief de kleur, stijl en aard van de kledij) lag allemaal vast. Hij creëerde een steeds meer binnenvallend KGB-achtige politiemacht die routineus huizen doorzocht op alles wat op tegenstand zou wijzen en naging wie de erediensten bijwoonde en wie niet. Deze politie werd bijgestaan door een netwerk van informanten die rapporteerden aan hun vrienden en buren, net zoals in de vroegere USSR.

Calvijn bekrachtigde niet alleen de wetten, maar dwong de mensen verscheidene keren per week naar de kerk om het Woord te horen. Maar niets hielp om een gelukkige, rechtvaardige samenleving op te bouwen. Het faalde over de ganse lijn. Het bracht enkel een grauwe, miserabele, neurotische en hypocriete gemeenschap voort. “De uitgebreide registers van de Raad tonen een hoog percentage aan onwettig verkregen verlaten minderjarigen, gedwongen huwelijken en doodstraffen; Calvijn’s schoonzoon en stiefdochter waren bij de voor overspel veroordeelden. ”[2]. De stad faalde ook op andere vlakken zoals creativiteit, esthetiek, productiviteit en geestelijkheid. Dit systeem brak niet alleen de geest van de samenleving maar was ook oorzaak van de moord op sommige van de meest goddelijke mensen van Genève.  

De Farizeeërs in Jezus’ tijd probeerden hetzelfde te doen. Ze voegden wet na wet toe. Ze onderwezen de wetten, beschaamden en bestraften hen die er niet aan gehoorzaamden en deden alles wat in hun macht lag om een maatschappij te creëren conform aan hun idee van wat de Bijbel voorschreef. Maar uiteindelijk creëerden zij een maatschappij die morel zo corrupt was dat ze de Koning der Koningen kruisigden.

De poging om een onrechtvaardige maatschappij te rechtvaardigen brengt hetzelfde voort in de wereld als in de kerk – hypocrisie. Je dwingt mensen om uiterlijk het juiste ding te doen terwijl het kwaad onderhuids gaat, waar het nog meer woekert onder de dekmantel van het duister. Hypocrisie betreft 2 standaards: het ene kan worden gezien, het andere niet.
 
Ik propageer geen wetteloosheid en tegenstrijdigheid in de gemeente of in de wereld. Paulus is heel specifiek: De burgerlijke overheden zijn door God geplaatst om orde en vrede te handhaven, en als we deze niet gehoorzamen , zullen we niet alleen gestraft worden door het gerechtelijk apparaat, maar ook door God.(Rom. 13:1-7).

Maar de enige manier waarbij mensen van het kwaad worden gehouden en het juiste gaan doen ongeacht of ze onder toezicht staan of niet, is als hun harten worden veranderd.  En onze harten worden alleen maar veranderd door wedergeboorte. Het is alleen dan dat God zijn wetten op onze harten en geesten schrijft. Voor de niet-wedergeborenen is de wet een uiterlijk ding, geschreven op steen of papier en wat “politioneel “kan worden opgelegd . Voor de geredden is de wet op hun verlangens, wil en verstand geschreven en het heeft geen “politie” nodig, maar wordt vrijwillig gehoorzaamd (Hebr.8).

“…niet met ogendienst als mensenbehagers, maar door  als slaven van Christus, de wil Gods van harte te doen” (Efe. 6:6)

 (Wordt vervolgd.)

[1] Bernard Cottret. Calvin. A Biography. Grand Rapids, MI: Eerdmans. 1995. pp157-231

[2] Will Durant. The Reformation. A History of European Civilization From Wyclif to Calvin: 1300-1564.New York, NY: Simon and Schuster. 1957. p 476.